Dwa bieguny

Dwie niezwykłe kobiety zostały patronkami roku 2022.

Wanda Halina Rutkiewicz-Błaszkiewicz - polska alpinistka i himalaistka, z zawodu elektronik, jedna z najwybitniejszych światowych himalaistek. Jako trzecia kobieta na świecie i pierwsza Europejka stanęła na Mount Evereście, najwyższym szczycie Ziemi. 23 czerwca 1986 Wanda Rutkiewicz stanęła na szczycie K2 jako pierwsza kobieta.
Po raz ostatni widziano ją żywą w masywie Kanczendzongi 12 maja 1992 r.

Przed swoimi 17. urodzinami ukończyła szkołę średnią, a w wieku 22 lat obroniła pracę magisterską na Wydziale Elektroniki Politechniki Warszawskiej. Przez wiele lat pracowała w Instytucie Automatyki Systemów Energetycznych we Wrocławiu, a po przeprowadzce do Warszawy w Instytucie Maszyn Matematycznych.

Została wpisana do Księgi rekordów Guinessa jako pierwsza kobieta, która zdobyła szczyt K2.

- Wanda była nie tylko największą himalaistką swoich czasów. Zdołała w pełni zaistnieć obok słynnych polskich mężczyzn - wybitnych wspinaczy, którzy przez dziesięciolecia wyznaczali szlak zdobywania ośmiotysięczników. I to jako kobieta! Wandzie należy się także wielki szacunek za jej idee, jej dalekowzroczność oraz za odwagę, aby iść swoją własną drogą - mówił o niej Reinhold Messner, pierwszy zdobywca Korony Himalajów i Karakorum.

Maria Stanisława Konopnicka z domu Wasiłowska - polska poetka i nowelistka okresu pozytywizmu, krytyczka literacka, publicystka i tłumaczka; jedna z najwybitniejszych pisarek w historii literatury polskiej.

Przebijała się do literatury o własnych siłach. Była nie tylko pisarką, lecz i działaczką społeczną. Kosztem wielu wyrzeczeń samotnie wychowywała sześcioro dzieci. Przez wiele lat tułała się po Europie, nie zrywając kontaktów z krajem - w tym czasie była jedną z czołowych organizatorek protestu światowej opinii publicznej przeciw okrucieństwom Prus wobec strajkujących dzieci Wrześni.

Dobrze znając języki - niemiecki, francuski, rosyjski, wkrótce opanowała również czeski, angielski i włoski - zajęła się przekładami. Tłumaczyła utwory m.in. Heinricha Heinego, Paula Heyse, Edmonda De Amicisa.

Decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej jeden z kraterów na Wenus został nazwany Konopnicka.

W lutym 1957 roku powołano Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu. Otwarcie ekspozycji nastąpiło 15 września 1960 roku. W 1960 roku otwarto Szlak pieszy im. Marii Konopnickiej, który wiedzie przez miejscowości odwiedzane przez poetkę na ziemi poddębickiej w latach 1862-1872. Postawiono jej również pomniki we Wrześni, Warszawie (w 1966), Kaliszu (1969), Bydgoszczy oraz Gdańsku (1977).

Źródło: www.culture.pl

Wanda Rutkiewicz w Pirenejach, 1969 r. Fot. Zbiory Muzeum Sportu i Turystyki.
Portret Marii Konopnickiej. Fot. Leopold Bude (www.polona.pl)